گفتار اوّل: ولايت بر کودک

1. ولايت در لغت و اصطلاح

ولايت در لغت فارسي، يعني حکم، سلطنت، حکومت، زمامداري[1]. واژه ولايت از کلمه وليّ گرفته شده، وليّ در لغت عرب به معناي آمدن چيزي در پي چيز ديگر است، بدون اين‌که فاصله‌اي ميان اين دو باشد که لازمة چنين ترتّبي، قرب و نزديکي آن دو به يکديگر است. از اين‌رو، اين واژه با هيئت‌هاي مختلف (با فتحه و کسره) در معاني، حبّ و دوستي، نصرت و ياري، متابعت و پيروي و سرپرستي، استعمال شده است که وجه مشترک همة اين معاني، همان قرب معنوي است.

از جمع‌بندي نظريّات لغويين در معني ولايت آن‌چه ذکر شد به دست مي‌آيد[2]. در لسان العرب آمده است: «به کسي که تدبير امور يتيم به دست اوست و آن‌را انجام مي‌دهد، وليّ مي‌گويند».[3]

[1] . فرهنگ نوين عربي، فارسي: 815.

[2] . مفردات الفاظ القرآن: 885، تاج العروس 20: 310، لسان العرب 6: 490، أقرب الموارد 5: 833.

[3] . لسان العرب 6: 490.