«واسط» پنهان شد. نیز برخی می گویند وی تا دوران حکومت متوکل در زندان بود تا این که در آن جا وفات یافت.

بسیاری از پیروان زیدیه جارودیه ـ که در کوفه، طبرستان، دیلم و خراسان به سر می بردند ـ به وی گرویدند. آنها نیز همانند «کیسانیه» که در مورد «محمد بن حنفیه» و «موسویه» که در خصوص «موسی بن جعفر» به زنده و پنهان بودن آن دو معتقدند، قائل به حیات و غیبت «محمد» هستند.[1]

پی نوشت ها

[1] . جمعه اول محرم سال 219 = شانزدهم ژانویه سال 834 ; جمعه 26 ذی الحجه سال 219 = اول ژانویه سال 835 .

[ 2 ] . الاعلام زرکلی، ج 4، ص 219 ; تذکرة الحفّاظ، ج 2، ص 413 ; العبر، ج 1، ص 377.

[ 3 ] . الاعلام زرکلی، ج 5، ص 353 ; تاریخ ابن اثیر، رویدادهای سال 319 ; تاریخ بغداد، ج 12، ص 346 ; العبر، ج 1، ص 377 ; دائرة المعارف الاسلامیه، ماده «ابن دکین».

[ 4 ] . الاعلام زرکلی، ج 7، ص 225 ; البدایة والنهایه، ج 10، ص 282 ; تاریخ طبری و ابن اثیر، رویدادهای سال 219 ق ; الفرق بین الفرق، ص 31 ; مقالات الاسلامیین، ج 1، ص 129 ; مقاتل الطالبیین، ص 577.

سال 220 ق = 835 م

رویدادها

* به دستور معتصم، شهر سامرا و مسجدی ـ که به خاطر گلدسته مارپیچی اش شهرت فراوانی یافت ـ در کنار نهر قاطول (منشعب از دجله) ساخته شد. شهرت این مسجد، به جهت سبک خاص آن است که پله های آن، بر دیواره خارجی مناره قرار دارد.

* معتصم، بر وزیر خود فضل بن مروان بن ماسرجس، خشم گرفت از این رو او و خانواده اش را طرد نمود و اموالش را مصادره کرد. آن گاه به جای وی احمد بن عمار بن شاذان را به این مقام منصوب کرد.

* معتصم، حکومت ارمنستان و آذربایجان را به افشین سپرد تا وی بتواند، شورش بابک خرمدین را سرکوب سازد. در این عملیات، لشکری به فرماندهی «بغا»ی کبیر، افشین را همراهی کرد.

* پس از درگذشت زهیر بن عون(حاکم سیسیل) ابوالاغلب ابراهیم بن عبدالله تمیمی، جانشین وی شد.

وقایع نظامی

جنگ ها و فتوحات

* روم: حسن بن مصعب به روم حمله کرد، اما با شکست و فرار وی، تمام نیروهای او به اسارت درآمدند.

* دریای مدیترانه (سیسیل): پس از محاصره شهر بلرم (پالرمو) به واسطه مسلمانان در سال 215 ق ساکنان شهر خود را تسلیم مسلمانان کردند. مسلمانان پس از پیروزی، این شهر را مرکز حکومت خود قرار داده و از آن به منزله پایگاهی برای تهاجم به شهر «سرقوسه» (پایتخت بیزانس) در جزیره سیسیل استفاده کردند.

درگذشتگان

* ابن محلم خزاعی.

* ابوعلی خیاط.

* ریّاشی.

* عتّابی.

* عفان بن مسلم.

* عمر بن ادریس.

* محمد جواد.

ابن مُحلّم خزاعی

ابومنهال، عوف بن محلّم خزاعی، از روستای «رأس العین»، شاعری عاطفی، شیواسخن، و نیکوسرای بود. ابن محلّم، سرآمدِ راویان، دانشمندان، ادیبان و سخنوران ندیمان و نکته پردازان بود که به خدمت امیر خراسان « طاهر بن حسین» درآمد. امیر او را به عنوان ندیم و هم نشین مجالس دوستانه خود برگزید. وی در سفر نیز او را همراهی می کرد.

سبب این پیوند این بود که روزی ابنمحلّم، طاهر را در رود دجله سوار بر قایقی دید و این ابیات را درباره او سرود:

«در شگفتم از قایق ابن الحسین; چگونه در آب شناور است و غرق نمی شود.

من دو دریا می بینم یکی بر زیر قایق روان و دیگری روی آن را فرو پوشانیده (کنایه از کرم طاهر) و در شگفتم که چگونه چوب ها و تخته های این قایق با لمس دستان او برگ نمی دهند (کنایه از شدت کرم او)».

پس از سرودن این ابیات طاهر او را هم نشین خود قرار داد چون طاهر از دنیا رفت، ابنمحلّم به صلاحدید عبدالله پسر طاهر در مقام خود ابقا شد و عطایای بسیار یافت. چون ابنمحلّم به سن کهولت رسید، از عبدالله خواست تا به او اجازه بازگشت به وطن بدهد و این قصیده را برایش سرود که در مطلع آن می گوید:

«ای فرزندِ آن که چهار سوی جهان از او اطاعت کردند و امنیت و آرامش را در سراسر گیتی گستراند.

این سن هشتاد سالگی که من اینک به آن پا نهادم گوش هایم را

[ 1 ] . الاعلام زرکلی، ج 7، ص 225 ; البدایة والنهایه، ج 10، ص 282 ; تاریخ طبری و ابن اثیر، رویدادهای سال 219 ق ; الفرق بین الفرق، ص 31 ; مقالات الاسلامیین، ج 1، ص 129 ; مقاتل الطالبیین، ص 577.

[ 2 ] . سه شنبه اول محرم سال 220 = پنجم ژانویه سال 835 ; شنبه سیم ذی الحجه سال 220 = بیست و پنجم دسامبر سال 835 .