اين خبر که ضعف سند آن با فتواي فقها و اجماع منقول قابل جبران است، مي‌تواند ولايت حاکم را در هر مورد که وليّ شرعي به طور خاص وجود ندارد، اثبات نمايد و دلالت دارد بر اين‌که هر امري از امور مسلمين، از جمله ولايت بر ايتام، شامل، نکاح و تزويج، عقود و معاملات، مرافعات و مخاصمات و ديگر امور مربوط به آن‌ها، بايد به دست علما حلّ و رسيدگي گردد، مگر در مواردي که به صورت خاص از اين حکم کلّي خارج شده باشد .[1]

6ـ اميرالمؤمنين(عليه السلام) از پيغمبر اکرم(صلي الله عليه وآله) نقل مي‌کند که فرموده است: خدايا جانشينان مرا مورد لطف و مرحمت قرار ده. به ايشان عرض شد، چه کساني جانشينان شما مي‌باشند؟ فرمودند: آناني که بعد از من مي‌آيند و راويان حديث و سنّت من مي‌باشند. «اللَّهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَايي قِيلَ يَا رَسُولَ اللهِ وَ مَنْ خُلَفَاؤُكَ قَالَ الَّذِينَ يَأْتُونَ مِنْ بَعْدِي يَرْوُونَ حَدِيثِي وَ سُنَّتِي »[2].

اين روايت با سند و نقل‌هاي[3] مختلف نقل شده است. امام خميني(قدّس سرّه) در توضيح آن مي‌نويسد: اين روايت به دليل کثرت روات نقل، مورد اعتماد است و اگر مرسل باشد از مرسلات شيخ صدوق است و کم‌تر از ديگر روايات مرسلي که در نزد فقها مورد پذيرش قرار مي‌گيرد، مانند روايات مرسل ابن ابي عمير نيست .[4]

استدلال به آن به اين صورت است که گفته شود: معني خليفه و جانشين پيامبر اکرم(صلي الله عليه وآله) از سال‌هاي اوّل اسلام تاکنون امر روشني است و ابهامي در آن وجود ندارد و جانشيني آن حضرت اگر ظهور در امر ولايت و حکومت نداشته باشد، قدر متيقّن از آن چنين است[5]. ولايت بر ايتام نيز بخشي از آن است. به تعبيري ديگر، خليفه پيامبر(صلي الله عليه وآله) به معني دارا بودن آن‌چه او داشته، مي‌باشد و در بحث فعلي مي‌توان از اين روايت استفاده کرد. شؤون و مناصب مختلفي که پيامبر اکرم(صلي الله عليه وآله) داشته است، مجتهد جامع الشرايط نيز آن‌را

[1] . العناوين 2: 570.

[2] . من لا يحضره الفقيه 4: 420ح 5919، وسائل الشيعة 27: 91 باب، 8 من ابواب صفات القاضي، ح50.

[3] . عيون اخبار الرضا(عليه السلام) 2: 37 ح94، معاني الاخبار: 374 ـ 375؛ الامالي: 247، ح266.

[4] . امام خميني(قدّس سرّه)، کتاب البيع 2: 467 ـ 468.

[5] . همان: 468.