يا در مرحله‌ي شيرخوارگي که آن را مرحله‌ي طفوليت مي‌نامند، از مسائلي مانند حق رضاع (شيرخوارگي)، حق حضانت و نشر محرميت با شيرخوارگي بحث شده است.

هم‌چنين در بعضي از ابواب فقه از کودک مراهق سخن به ميان آمده است مانند: جواز امامت ايشان در نمازهاي واجب غير از نماز جمعه، يا اعتماد به گفتارش در مورد طهارت چيزي که در اختيار دارد و حرمت نگاه به عورتين کودک مراهق و... .

در «موسوعة احکام الاطفال و ادلتّها»، پيرامون تمام مراحل ذکر شده به تفصيل سخن گفته‌ايم. در اين کتاب نيز در جاي خود به آن‌ها اشاره خواهيم نمود. در اين‌جا فقط يک مرحله از مراحل سنين کودک که مرحله تميز ناميده مي‌شود ذکر مي‌کنيم، به دليل اين‌که بيش‌تر از ديگر مراحل، مورد نياز است و در بسياري از مسائل مربوط به کودک از آن ياد مي‌شود.

6. کودک مميّز

به اتفاق فقها، کودک غير مميّز مشمول هيچ حکمي از احکام تکليفي هرچند احکام مستحبّي، قرار نمي‌گيرد.[1] زيرا توانايي قصد و تشخيص امور را ندارد و نمي‌تواند مفاهيم را درک نمايد، ولي کودک مميّز مشمول برخي از احکام اعمّ از احکام تکليفي، استحبابي و حقوقي مي‌شود. به همين جهت موضوع شناخت کودک مميّز در فقه از اهميت خاصّي برخوردار است و از کلمات فقها در ابواب مختلف استفاده مي‌شود که مقصود آن‌ها از کودک مميّز، کودکي است که معني کلمات را به طور اجمال مي‌فهمد و قادر است بعضي از امور را از بعضي ديگر تشخيص دهد، به اين معنا که سود و زيان خود را مي‌فهمد و معناي عقد و معامله را درک مي‌کند و توانايي دارد بعضي از تصرّفات را در اموال خود و ديگران انجام دهد. داراي قصد و اراده است و کلام ديگران را متوجّه مي‌شود و توانايي جواب به آن‌ها را دارد و نيز غير اين‌ها از اموري که شخص بالغ عاقل انجام مي‌دهد.[2]

[1] . تذکرة الفقها7: 110، کشف اللثام5: 149، جواهر الکلام22: 265، قواعد الاحکام2: 281، المعتبر2: 748.

[2] . المعتبر2: 747، تذکرة الفقها7: 110و4: 276.