نامیده اند.5 انطاکی با زهّاد و عارفان بزرگ و مشهور زمان خود از جمله بشر حافی و سری سقطی همنشین و هم صحبت بوده است.6 جامی، انطاکی را شاگرد حارث محاسبی دانسته است.7 وی در علم حدیث نیز دستی داشت و از محدثان بغداد و دمشق احادیثی شنیده و دیگران نیز از او حدیث روایت کرده اند.8 وی شعر نیز می سروده و اشعاری از او بر جای مانده است.9 احمد بن ابی الحواری، عارف مشهور شام در قرن دوم و سوم هجری از جمله شاگردان او بوده و بسیاری از سخنان او را نیز نقل کرده است.10 انطاکی دارای دو اثر به نام الشبهات و دواء داء القلوب می باشد.11 وی به سال 239 هـ از دنیا رفت.12

پی نوشت ها

[1] ـ طبقات الاولیاء 46.
[2] ــ معجم الادباء 2/79.
[3] ــ الجرح و التعدیل 2/66.
[4] ــ البدایة و النهایه 10/351.
[5] ــ بغیة الطلب 2/848.
[6] ــ طبقات الصوفیه 137.
[7] ــ نفحات الانس 91.
[8] ــ تاریخ الاسلام 16/44.
[9] ــ مختصر تاریخ دمشق 3/130.
[10] ــ حلیة الاولیاء 9/281، 282، 293، 295 و 296.
[11] ــ معجم المؤلفین 1/257.
[12] ــ طبقات الاولیاء 46.*

دیگر منابع: سیر اعلام النبلاء 11/409 الرسالة القشیریه 49 تذکرة الاولیاء 483 فرهنگ بزرگان 39 دائرة المعارف بستانی 2/268 ریحانة الادب 1/194 صفة الصفوه 4/231 لغت نامه دهخدا 1/1192.

احمد ـ انماطی (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

احمد بن حارث انماطی کوفی واقفی.

از اصحاب امام صادق و امام کاظم(علیهما السلام)بود.1 پس از شهادت امام کاظم(علیه السلام) به امامت امام رضا(علیه السلام) ایمان نیاورد و به واقفیه پیوست.2 نجاشی او را از یاران مفضل بن عمر دانسته است.3 رجال شناسان درباره منزلت روایی او سکوت کرده اند4 و چون در خصوص ایشان مدحی وارد نشده است، علامه5 و ابن داود6 نامش را در قسم دوم کتاب خود آورده اند. جزائری7 و مجلسی8 او را ضعیف شمرده اند. احمد دارای کتاب الحدیث است9 که حسن بن محمد بن سماعه آن را روایت کرده است.10 کتاب دیگرش با عنوان کتاب الدعوات است.11 بعضی خواسته اند انماطی و واقفی را دو شخصیت بدانند،12 ولی همان گونه که عبارت کشّی گواه است، آنها متحدند.13

پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 343و344 رجال البرقی 21.
[2] ــ اختیار معرفة الرجال 468.
[3] ــ رجال النجاشی 1/249.
[4] ــ تنقیح المقال 1/53.
[5] ــ خلاصة الاقوال 202. 6 ـ رجال ابن داود 418. 7 ـ حاوی الاقوال 1/275.
[8] ــ الوجیزه 8 .
[9] ــ الفهرست (طوسی) 36.
[10] ــ جامع الرواة 1/44.
[11] ــ معالم العلماء 22. 12 ـ رجال ابن داود 418.
[13] ــ اختیار معرفة الرجال 468.

دیگر منابع: نقد الرجال 19 قاموس الرجال 1/276.

احمد ـ اودی (در عصر امام هادی(علیه السلام))

ابوجعفر احمد بن یحیی بن حکیم اودی صوفی.

به احتمال زیاد لقب درست وی ازدی باشد، چرا که نجاشی ضمن ذکر لقب اودی می گوید که وی پسر برادر ذبیان بن حکیم ابوعمرو ازدی است. وی اهل کوفه و از راویان موثق شیعه به شمار می رود و کتاب دلائل النبی او را جعفر بن محمد بن مالک فزاری روایت کرده است.1 برخی لقب صوفی او را حاکی از شغل پشم فروشی می دانند.2 وی از اسماعیل بن ابان روایت کرده و احمد بن ابان از او نقل حدیث نموده است.3 نجاشی به نقل از اودی می نویسد که به مسجد کوفه رفتم تا نماز بگزارم، گروهی از جمله حرب بن حسن طحان و حسن بن محمد بن سماعه درباره قیام امام حسین(علیه السلام) و زید گفت و گو می کردند. مردی از سامرا آمده بود و کرامتی از امام هادی(علیه السلام) و آگاهی آن حضرت به علم غیب، که خود دیده بود، بیان کرد. حاضران گفته او را پذیرفتند، اما ابن سماعه آن را انکار کرد.4

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1 / 214.
[2] ــ مستدرکات علم رجال الحدیث 1/507.
[3] ــ سعد السعود 374 بحار الانوار 36/191.
[4] ــ رجال النجاشی 1/141.*

دیگر منابع: مجمع الرجال 1 / 74 قاموس الرجال 1 / 680.

احمد ـ باهلی (حدود 160 ـ 231 هـ )

ابونصر احمد بن حاتم باهلی جرمی بغدادی.

تاریخ و زادگاه وی به درستی روشن نیست. به گفته الندیم، باهلی در هفتاد و چند سالگی درگذشته است، پس می توان گفت که ولادت وی در حدود 160 هـ بوده است.1 باهلی خواهرزاده اصمعی بود2 و نزد وی دانش آموخت و بعدها به روایت آثار او پرداخت.3 افزون بر آن، لغت و ادبیات عرب را از ابوعبیده، ابوزید انصاری و ابوعمرو شیبانی روایت کرده است.4 او را در زمره راویان موثق دانسته اند.5 ایشان با مشاهیر علم و ادب نظیر محمد بن زیاد اعرابی و یعقوب بن