الاعیان 5/161 الاعلام 7/117 معجم المؤلفین 2/188 الوافی بالوفیات 5/84 تاریخ الادب العربی(بروکلمان) 4/166 مرآت الجنان 2/170 سیر اعلام النبلاء 12/338 خلاصه زندگی نامه علمی دانشمندان 237.

احمد ـ بغدادی (م حدود 258 هـ )

ابوالعباس احمد بن ابی سرج (سرح) بغدادی کاتب.

الندیم در فهرست خود نام وی را در شمار نویسندگان و اصحاب دواوین آورده و کتاب های القلم و ما جاء فیه و الرسائل را آثار او شمرده است.1 به گفته اسماعیل پاشا، ابن ابی سرح در حدود 258 هـ از دنیا رفت.2

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 141.
[2] ــ هدیة العارفین 1/49.*

احمد ـ بغدادی (م حدود 255 هـ )

ابوالعباس احمد بن محمد بن ابی الاصبغ بغدادی، معروف به ابن ابی الاصبغ.

الندیم وی را در شمار بلیغان و کاتبان زمان خویش شمرده است.1 ابن ابی الاصبغ دارای کتاب القلم و شرف الکتابه و نوشته های اندکی بوده است.2 اسماعیل پاشا وفات او را در حدود 255 هـ دانسته است.3 گفتنی است الندیم، ابن ابی الاصبغ و ابن ابی السرج را در یک جا آورده که نشان می دهد دو نفرند، ولی در نام، کنیه و لقب بغدادی مشترک اند و هر دو، کتاب القلم و رسائل داشته اند که این اشتراکات، احتمال اتحاد آنان را به شدت تقویت می کند و ممکن است ذکر دوباره یک فرد، از سهو الندیم یا تصحیف نساخ باشد.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 141.
[2] ــ همان.
[3] ــ هدیة العارفین 1/48.*

احمد ـ بغدادی (م قرن سوم هجری)

احمد بن عبید بغدادی.

اهل بغداد1 و راوی حسین بن علوان بوده و احمد بن ابی عبدالله برقی (م 280 هـ ) از راویان اوست.2 برخی از رجال نویسان وی را از راویان مجهول الحال شمرده3 و بعضی احتمال داده اند که وی همان احمد بن عبید أزدی کوفی باشد.4 صاحب اعیان الشیعه این احتمال را مردود دانسته و می نویسد: این مطلب صحیح نیست، چرا که أزدی از اصحاب امام صادق(علیه السلام)بوده و هیچ کتابی ندارد، ولی احمد بغدادی معاصر احمد برقی است.5 بنا به نوشته طوسی، وی دارای کتابی بوده6 که علامه تهرانی از آن با عنوان کتاب الحدیث یاد کرده است.7 از تاریخ وفات وی اطلاعی در دست نیست، اما با توجه به اینکه احمد برقی از او روایت کرده، می توان وی را از رجال قرن سوم به شمار آورد.

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (طوسی) 35.
[2] ــ الکافی 2/253.
[3] ــ تنقیح المقال 1/67
[4] ــ منهج المقال 38.
[5] ــ اعیان الشیعه 3/19.
[6] ــ الفهرست (طوسی) 35.
[7] ــ الذریعة 6/311.*

دیگر منابع: منهج جامع الرواة 1/54 نقد الرجال 24 قاموس الرجال 1/336 مجمع الرجال 1/124 معجم رجال الحدیث 2/148 معالم العلماء 21 مستدرکات علم رجال الحدیث 1/363 طرائف المقال 1/278 رجال ابن داود 32 هدایة المحدثین 15.

احمد ـ بغدادی (م 260 هـ )

ابوعبدالله احمد بن حسن بن علی بن فضال بغدادی.

از موالی عکرمة بن ربعی فیاض می باشد و گفته اند که احمد فطحی مذهب اما در نقل روایات موثق و مورد اطمینان بوده،1 مخصوصاً که امام حسن عسکری(علیه السلام) هم در روایتی، توثیق بنی فضال را تأیید کرده است.2 ابن داود نیز وثاقت وی را تأیید کرده، گرچه وی را در قسم دوم از کتاب خود که مختص به مجهولین و مجروحین می باشد، آورده است.3 ابوعبدالله از اصحاب امام هادی و امام حسن عسکری(علیهما السلام)بوده4 و از پدرش و مختار بن زیاد و یزید بن عبدالله روایت شنیده و افرادی چون برادرش علی، محمد بن علی بن محبوب، سعد بن عبدالله و محمد بن احمد بن یحیی از او روایت نقل کرده اند.5 کتاب های الصلوة و الوضوء آثار او می باشد. وی به سال 260 هـ از دنیا رفت.6

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1/212.
[2] ــ تنقیح المقال 1/55.
[3] ــ رجال ابن داود 419. 4 ـ رجال الطوسی 410 و 428. 5 ـ جامع الرواة 1/46. 6 ـ الفهرست (طوسی) 24 رجال النجاشی 1/212.*

دیگر منابع: منتهی المقال 1/246 خلاصة الاقوال 203 الجامع فی الرجال 1/105 معالم العلماء 11 قاموس الرجال 1/427 نقد الرجال 20 معجم رجال الحدیث 2/81 معجم المؤلفین 1/196 الذریعه 15/54 اختیار معرفة الرجال 208، 443، 543، 639 و 1014.