پی نوشت ها

[1] ـ رجال الطوسی 367.
[2] ــ رجال ابن داود 48.
[3] ــ الکافی 5/352.
[4] ــ تهذیب الاحکام 6/79.
[5] ــ همان.
[6] ــ الکافی 5/352.
[7] ــ خلاصة الاقوال 14 رجال الطوسی 367.
[8] ــ جامع الرواة 1/75.
[9] ــ الفهرست (طوسی) 37.*

دیگر منابع: معالم العلماء 22 معجم رجال الحدیث 2/367 نقد الرجال 37 اعیان الشیعه 3/215 حاوی الاقوال 1/206 جامع المقال 101 الوجیزه 13 تنقیح المقال 1/102 منهج المقال 49 قاموس الرجال 1/683 مستدرکات علم رجال الحدیث 1/515.

احمد ـ جارودی (م 299 هـ )

ابوجعفر احمد بن علی بن محمد بن جارود جارودی اصفهانی.

اهل اصفهان بود و از افرادی همچون ابوسعید اشج، عمر بن شبه، هارون بن اسحاق و احمد بن فرات روایت نمود.1 روایتگرانی مانند ابواسحاق بن حمزه، ابوالقاسم طبرانی، ابوالشیخ و عبدالرحمان بن محمد بن سیاه از وی روایت کرده اند.2 او در طول عمر خود سفرهایی به بلاد مختلف انجام داد.3 رجال نویسان اهل سنت وی را حافظ و عالم به حدیث دانسته و کتاب المسند و الشیوخ را آثار او دانسته اند.4 او سرانجام در سال 299 و به قولی 298 هـ درگذشت.5

صفدی مرگ او را در سال 289 هـ آورده است.6

پی نوشت ها

[1] ـ طبقات علماء الحدیث 2/468.
[2] ــ تذکرة الحفاظ 2/751.
[3] ــ الوافی بالوفیات 7/215.
[4] ــ ذکر اخبار اصفهان 1/117.
[5] ــ تاریخ الاسلام 22/58.
[6] ــ الوافی بالوفیات 7/215.*

دیگر منابع: طبقات المحدثین باصبهان 3/577 معجم المؤلفین 2/19 الاعلام 1/171 سیر اعلام النبلاء 14/239 المعجم الصغیر 1/63.

احمد ـ جرجانی (در عصر امام هادی(علیه السلام))

ابویحیی احمد بن داود بن سعید جرجانی فزاری.

از محدثان بزرگ اهل سنت بود که تشیع اختیار کرد و کتاب هایی در ردّ مذهب قبلی خود نوشت.1 ابویحیی را صحابی امام جواد2 و امام هادی(علیهما السلام) دانسته اند. اما از ائمه(علیهم السلام)روایتی نقل نکرده است.3 رجال نویسان شیعه جرجانی را از محدثان بزرگ و قابل اعتماد شمرده اند و روایاتش را مربوط به زمان شیعه شدنش می دانند.4 در رجال کشّی آمده است: وی به خاطر حدیثی که درباره عمر بن خطاب نقل کرد و در اثر سعایت و بدگویی محمد بن یحیی رازی، ابن بغوی و ابراهیم بن صالح، از سوی محمد فرزند طاهر ذوالیمینین حاکم عباسیان در خراسان به هزار ضربه شلاق و قطع دست و پا و زبان و مجازات دار محکوم شد، اما چون ادعا کرد که مقصودش عمر بن شاکر بوده است نه عمر بن خطاب و افرادی نیز به نفع او گواهی دادند، آزاد شد. وی در ردّ حشویّه کتاب های زیادی نوشت و احتجاجاتش خواندنی است.5 حشویّه فرقه ای از معتزله بودند که به ظواهر قرآن تمسک می کردند و در نتیجه، در مورد خداوند متعال قائل به تجسیم شدند.6 در عین حال برخی از معاصرین، جرجانی را شهید،7 و محمد بن طاهر (م 298 هـ ) را قاتل وی معرفی کرده اند.8

آثار وی عبارت اند از: خلاف عمر بروایة الحشویه محنة النائبه (درباره حشویه و رسوایی هایشان) مفاخرة البکریة و العمریه الرد علی الاخبار الکاذبه (شرحی بر ردّ روایات فضایل ساختگی اسلاف حشویه) مناظرة الشیعی و المرجئی فی المسح علی الخفین و اکل الجری وغیر ذلک الغوغاء من اصناف الامة من المرجئه و القدریه و الخوارج المتعه و الرجعة و المسح علی الخفّین و اطلاق المتعه (طلاق المتعه/ البغیه) التسویه (در این کتاب اثبات کرده است که عرب و عجم در ازدواج برابرند و کسانی همانند ابن جریح که ازدواج عرب با موالی را حرام دانسته بود، به خطا رفته اند) الصهاکی فضائح الحشویه التفویض الرد علی الحنبلی الرد علی الشجری نکاح السکران الاوائل طلاق المجنون و استنباط الحشویه.9

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (طوسی) 33.
[2] ــ مناقب آل ابی طالب 4/412.
[3] ــ رجال الطوسی 426 و 456.
[4] ــ تنقیح المقال 1/60.
[5] ــ اختیار معرفة الرجال 532.
[6] ــ دائرة المعارف فرید وجدی 3/447.
[7] ــ الذریعه 21/257.
[8] ــ الایضاح 34 مقدمه. 9 ـ الفهرست (طوسی) 33 رجال النجاشی 2/436.

دیگر منابع: رجال ابن داود 407 معالم العلماء 22 جامع الرواة 1/50 و 2/424 تنقیح المقال 1/40 معجم رجال الحدیث 2/111 مستدرکات علم رجال الحدیث 1/310 دائرة المعارف الشیعیة العامه 2/525 اعیان الشیعه 2/586 الذریعه 21/257.

احمد ـ جرجانی (زنده در نیمه دوم قرن دوم هجری)

احمد بن سیّار جرجانی.

در بغداد اقامت داشت و معاصر شاعران معروفی چون اشجع بن